ابطال چک بین بانکی چگونه انجام میشود ؟

مراحل ابطال چک بین بانکی

چک بین بانکی (رمزدار)و نحوه وصول ،استعلام و ابطال چک رمز دار (بین بانکی)تعریف چک رمز دار (چک بین بانکی)
سعی کردیم در این مقاله از فرجام عدالت در رابطه با مراحل ابطال چک بین بانکی به شما کاربران گرامی به صورت کامل توضیح دهیم.

چک به عنوان یکی از اسناد تجاری بسیار مهم نقش قابل توجه و به سزایی در اقتصاد هر کشوری دارد،لیکن در هر کشوری نحوه استفاده از چک ها متفاوت است.در اقتصاد برخی کشورها ، به چک بعنوان یک سند تجاری تکیه بیشتر و در بعضی از کشورها تاکید و تکیه کمتری شده است .چک و چک های بانکی همانند دیگر اسناد تجاری دارای مزایا و مشکلات مربوط به خود است، اما می‌توان به جرات چک را یکی از مهمترین ابداعات در دنیای اقتصاد به حساب آورد.

در کشور ایران و نظام اقتصادی حاکم بر آن چک از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و در واقع از چک می توان بعنوان یکی از مهم‌ترین ابزار و شیوه ی پرداخت وجه نام برد. در کشور ما و نظام بانکی حاکم بر کشور بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد از پرداخت‌های وجه از طریق چک انجام می شود ،لیکن با توجه به اینکه چک مشکلات بسیار زیاد خود را به همراه داشته و دارد؛همواره کشور ها و دولت های آنها تلاش بسیار زیادی برای حذف چک و جایگزین کردن یک راه حل منطقی به جای چک نموده اند.

در این مقاله از فرجام عدالت سعی بر آن داریم تا بیش از هر چیز، در مورد اینکه چک چیست وکاربرد های چک در نظام بانکی را توضیح داده و بعد از آن در خصوص موضوع اصلی یعنی همان چک رمزدار یا چک بین بانکی صحبت کنیم‌. ماهیت چک رمزدار یا چک تضمینی: یکی از پرکاربردترین انواع چک ها،چک رمزدار بوده که از سوی اکثر افراد جامعه مورد استقبال واقع شده است. روش‌های مختلفی از سوی بانک ها جهت نقل و انتقال پول مورد استفاده قرار گرفته که برخی از این روش ها پولی بوده و برخی دیگر رایگان می باشد. یکی از این روش‌ها صدور چک بین بانکی یا همان چک رمزدار بوده که بانک‌ها برای صدور این نوع از چک هزینه دریافت می کنند.

انواع چک رمزدار (چک بین بانکی)

چک رمزدار به ۲ نوع تقسیم می گردد:

• ۱_ چک رمزدار بین بانکی
• ۲_چک رمزدار بانکی

۱_ چک رمزدار بین بانکی :نوعی چک محسوب می‌شود که بر اساس درخواست تقاضای مشتری توسط بانک با استفاده از رمز صادر می گردد. این نوع از چک رمزدار همانطور که از نامش پیداست جهت انتقال پول از یک بانک به بانک دیگر صادر می گردد و از مهمترین مزایای چک در زمینه‌های تضمین پرداخت چک و امنیت بانکی می باشد. به جهت عدم امکان سوءاستفاده از چک می باشد و نیز دارای تضمین قطعی از سوی بانک در خصوص پرداخت پول و وجه نقد می باشد به عبارتی بانک تضمین می‌نماید که چک صادر شده حتماً نقد خواهد شد.

۲_چک رمزدار بانکی چکی هست که : بنا به تقاضا و درخواست مشتری از سوی بانک در وجه اشخاص حقیقی و یا حقوقی( شرکت ها) بر اساس رمز مخصوص صادر شده و در کلیه شعب بانک‌ها قابل وصول و نقد کردن بوده و می باشد. نکته حائز اهمیت اینکه چک بانکی دارای امضای صاحب چک برای چک های صادره در وجه اشخاص حقیقی و مهر برای چک های در وجه اشخاص حقوقی یا همان شرکت ها در پشت و ظهر آن قابل انتقال به غیر است.

بکار بردن چک رمزدار یاچک بین بانکی بنا به دلیل امنیت بالای آن و فقدان هرگونه سوء استفاده بلاخص تضمین پرداخت وجه چک باعث می گردد تا میزان ضریب امنیت  در معاملات میان اشخاص بالا برود و از معاملات آنها در مقابل خطر جعل محافظت گردد .

همانطوری که درسطر مقاله بیان گردید چک بین بانکی نوعی چک رمزدار بوده که صرفاً بر اساس درخواست مشتری توسط بانک برای وی صادر می‌شود و از اسم این چک معلوم و مشخص است که این چک (چک بین بانکی رمزدار) از جانب یک بانک برای یک بانک دیگر صادر می گردد.
علت صدور رمز دار بودن این نوع از چک توسط بانک‌ها بدلیل ارتقا و افزایش امنیت چک های صادر شده و محافظت آنها از هرگونه خطر احتمالی ممکن مثل جعل و سرقت که چک را تهدید می نماید. یکی از بهترین مزایای چک بین بانکی صدور آنها به جهت انجام معاملات است که مبلغ بسیار بالایی از پول در آنها تبادل می گردد و عمده علت برتری چک بین بانکی و یا چک رمزدار نسبت به سایر چک ها تضمین پرداخت مبلغ آن توسط بانک بوده که در صورت سرقت و یا مفقودی دیگر مشکلات چک های عادی را ندارد.

غیر قابل برگشت بودن چک رمزدار یا چک بین بانکی:
بنا به دلیل اینکه چک رمزدار از سوی بانک صادر شده و به محض صدور آن، مبلغ مندرج در چک رمزدار از حساب متقاضی کسر می گردد، لذا به هنگام صدور چک رمزدار بین بانکی مبلغ چک از حساب متقاضی کسر و خارج می گردد و با ارائه چک توسط دارنده به بانک محال علیه و احراز هویت دارنده ، مبلغ چک توسط بانک به حساب دارنده واریز خواهد شد.

قوانین استفاده از چک رمزدار (چک بین بانکی):

به لحاظ اینکه یک چک بین بانکی (چک رمزدار) دارای وجاهت قانونی بوده و به رسمیت شناخته شود باید یکسری قوانین را به هنگام صدور آن مورد توجه قرار دهند.
۱) جهت صدور چک های رمزدار می‌بایستی یک شخص حقیقی متقاضی و یایک شخصیت حقوقی وجود داشته باشد و امکان صدور چک رمزدار در وجه حامل از سوی بانک‌ها امکان پذیر نمی باشد .

۲) میزان و مقدار مبلغ چک بین بانکی یا همان چک های رمزدار را نباید بصورت دست نویس نوشت و درج نمود بلکه می بایست بطور چاپی بر روی چک توسط بانک درج شود تا رسمیت یابد.
۳)جهت صدور چک رمزدار شخص متقاضی درخواست کننده می بایستی یک فرمی را که حاوی امضاء و اثر انگشت وی بوده را تکمیل نماید و پس از دریافت حواله متقاضی چک رمزدار بین بانکی می بایستی سندهای مرتبط با موضوع را نیز امضا نموده و ذیل اثر انگشت خود را بزند.

آیا دارنده چک رمزدار می بایستی جهت دریافت آن فوراً اقدام نماید؟
هر چند که چک رمزدار بین بانکی به روز صادر می گردد و سررسید آن همان روز صدور نیز محسوب خواهد شد لیکن دارنده چک رمزدار می تواند هر وقت که خواست( بطور دلخواه) اقدام به ارائه چک به بانک نموده و وجه آنرا از بانک دریافت نماید.

به هنگام انجام معامله و دریافت مبلغ آن از طریق چک بین بانکی و یا چک رمزدار چگونه از اصالت چک و تقلبی نبودن آن مطلع شویم؟ بنا به دلیل کثرت جعل توسط افراد در خصوص ارائه این نوع چک‌ها، بانک مقصد می بایست اقدام به استعلام از بانک صادر کننده نماید و شماره سری و سریال چک را بررسی و مطابقت کند و جهت اطمینان بیشتر از دستگاه هایی که قادر به تشخیص انواع سندهای بانکی و پول تقلبی هستند ،استفاده نماید.

استفاده از چک رمزدار چه مشکلاتی دارد؟

بنا به دلیل اینکه چک رمزدار بین بانکی قابلیت انتقال به غیر و یا دریافت نقدی را داشته و اگر سرقت هم بشود باز هم امکان نقد شدن آن وجود دارد لذا دارنده چک رمزدار بین بانکی می بایستی در حفظ و نگهداری آن دقت و احتیاط کافی را داشته باشد.

آیا چک رمزدار بین بانکی را می توان بطور مدت دار صادر کرد ؟
چک رمزدار یا چک بین بانکی فقط به روز صادر شده لذا بنا به همین دلیل برای آن نمی توان تاریخ سررسید دیگری انتخاب کرد ،بطور مثال نمی شود درخواست نمود که چک رمزدار را برای ۱۰ روز یا ۲۰ روز دیگر صادر نمود.

یکی دیگر از مشکلاتی که چک های رمزدار و یا همان چک بین بانکی دارد این است که برخلاف چک های عادی و صیادی، سامانه ی استعلام اینترنتی نداشته و جهت اخذ استعلام صرفاً می بایستی به یکی از شعب بانک مراجعه نمود. دارنده ی چک رمزدار (چک بین بانکی) چه زمانی می تواند آن را وصول کند ؟جهت وصول چک بین بانکی یا چک رمزدار، شخصی که چک به نام او صادر شده است میبایستی در ساعت اداری تا قبل از ساعت ۱۳ به بانک مراجعه نماید و اگر بعد از ساعت ۱۳ مراجعه نماید باید یک روز کاری دیگر منتظر بماند. بنا به دلیل ضمانت پرداخت وجه ، مدت زمان وصول چک بین بانکی رمزدار ،تاثیری در دریافت آن از بانک ندارد.
اگر چک رمزدار مفقود شود، آیا یابنده آن امکان وصول مبلغ چک را از بانک خواهد داشت؟
از آنجایی که به بانک جهت واریز و یا عدم واریز مبلغ چک رمزدار در صورت مفقود شدن چک ،از  شعبه بانک مورد نظر استعلام می نماید لذا شخصی که چک را پیدا می کند قادر به وصول و نقد کردن آن از بانک و یا استفاده از آن سند ثابت  نخواهد بود.

اگر چک رمزدار مفقود شود چه اقداماتی باید از سوی دارنده آن صورت پذیرد ؟
دارنده چک رمزدار می بایست بلافاصله به بانکی که این چک را صادر نموده مراجعه و بانک را درخصوص مفقودی چک مطلع نموده و سپس فرم مخصوص مفقودی چک را در بانک صادر کننده امضاء و تکمیل نماید. لذا بانک هم نسبت به احراز هویت شخص درخواست کننده در همان بانک و نیز بانک‌های دیگر اقدام خواهد نمود.

_ نحوه ابطال چک بین بانکی یا چک رمزدار :
چگونه می توان چک رمزدار بین بانکی را ابطال نمود؟
جهت ابطال چک رمزدار و یا چکهای بین بانکی می‌بایستی که بانکی که چک در وجه آن صادر شده است (بانک مقصد) پشت چک صادر شده را مهر نماید و ذکر کند که هیچ عملیاتی بر روی آن چک صورت نگرفته است تا بتوان اقدامات لازم را جهت برگشت وجه چک به حساب شخص متقاضی اولیه چک، انجام نمود.
جهت ابطال چک رمزدار چه اقدام یا اقداماتی باید صورت داد؟
اگر می‌خواهید که چک رمزدار یا همان چک بین بانکی صادر شده را ابطال نمایند ،می بایستی که از طریق بانک مقصد پشت چک مذکور را با این عنوان که هیچ عملیاتی بر روی آن چک صورت نگرفته است، پشت چک را مهرکنید و از این طریق اقدام به ابطال آن نمایید.